Tekst Sandra van Egmond
Foto Inge van Mill

Het COA sluit dit najaar het azc in het Groningse dorp Bellingwolde. Voor de tweede keer. Janneke Snijder-Hazelhoff, burgemeester van de gemeente Bellingwedde, is teleurgesteld: “Waarom een azc sluiten dat zo goed is geïntegreerd in het dorp?”

Burgemeester Janneke Snijder-Hazelhoff
Janneke Snijder-Hazelhoff, burgemeester van de gemeente Bellingwedde

“De integratie en participatie waar de regering naar streeft, zie je in Bellingwolde overal terug. Veel inwoners zijn net als het gemeentebestuur teleurgesteld dat het azc dicht moet. Er gaan 22 betaalde banen verloren en het werk voor externe leveranciers zoals beveiligers en schoonmakers verdwijnt. En dat in een regio met een slechte werkgelegenheid. Ook de vrijwilligers raken hun werk op het centrum kwijt. De dorpsschool mist straks ruim twintig asielzoekerskinderen en er zijn dan geen asielzoekers meer betrokken bij de activiteiten in het dorp, zoals koffieochtenden en sportevenementen. Geen asielzoekers meer die Bellingwolders helpen bij hun tuinonderhoud.”

Biljarten in het AZC

Erica Hester (43), buurtwerker Stichting Welzijn Bellingwedde:
“Al ruim een jaar organiseer ik de activiteit ‘Mee(T)eten’ in dorpshuis De Meet. Het idee komt van een Syrische bewoner die iets wilde doen voor het dorp. Een keer in de maand koken bewoners van het azc en vrijwilligers voor zo’n tachtig inwoners van Bellingwolde. Eerst kwamen er vooral ouderen en mensen die al iets met vluchtelingen hadden. Later ook jongeren en andere dorpsbewoners. Asielzoekers leren hierdoor meer mensen in het dorp kennen en willen als ze een vergunning krijgen vaker in Bellingwolde blijven wonen.”

Nooit gedoe in en rond het azc

“Eerlijk gezegd begrijp ik het niet: waarom een azc sluiten dat zo goed is geïntegreerd in het dorp? Er is hier nooit gedoe, ook al staat het aan de hoofdstraat. Bijna geen conflicten op het centrum en geen negatieve invloed op het dorp. Integendeel. Het azc met 345 plekken functioneert goed, omdat het kleinschalig en beheersbaar is. Het COA is eigenaar van het pand en heeft de afgelopen jaren geïnvesteerd in een nieuw leslokaal, medische ruimte en de aanleg van de tuin. De tuin wordt onderhouden door bewoners van het azc en ligt er nu prachtig bij. Als het azc sluit, zadelt het COA ons op met een leegstaand gebouw.”

Kinderen in het AZC

Annette Huizing (42), vrijwilliger VluchtelingenWerk en inwoner Bellingwolde:
“Ik ben coördinator van de vrijwilligers die op woensdagmiddag kinderactiviteiten organiseren in het azc. Knutselen, kleien, naar het bos of waterspelletjes met mooi weer. Daarnaast houd ik elke week een kinderspreekuur in het azc. Kinderen vragen bijvoorbeeld naar welke school ze gaan als ze een eigen huis krijgen. Als het azc dicht gaat, zal ik het contact met de mensen missen. Er zijn veel mensen uit het dorp bij het azc betrokken. Dat merk je eigenlijk pas als het sluit.”

Verpaupering gebouw voorkomen

“Mijn grootste zorg is dat het leegstaande gebouw verpaupert. Het is niet voor het eerst dat het COA deze opvanglocatie sluit. In 2011 ging het ook dicht omdat er weinig asielzoekers naar Nederland kwamen. Het gebouw stond daarna twee jaar ‘antikraak’. De buitenkant van het gebouw werd niet onderhouden en het onkruid was een meter hoog. Het COA heeft bij de heropening in 2013 fors moeten investeren om de boel op te knappen. Ik heb de gemeenteraad beloofd dat dat niet nog een keer gebeurt. Daar maak ik afspraken over met het COA. Maar ik hoop dat het COA terugkomt op zijn besluit om het azc te sluiten. Het gebouw is beschikbaar en asielzoekers zijn hier van harte welkom.”

Henk Wolthof, unitmanager Uitvoering bij het COA:
“Het is goed om te horen dat burgemeester Snijder-Hazelhoff van de gemeente Bellingwedde zo positief staat tegenover de opvang van asielzoekers. Het COA is echter genoodzaakt om 45 opvanglocaties te sluiten. Ook wordt de opvangcapaciteit van achttien locaties teruggebracht. Dit is nodig, omdat het aantal asielzoekers in Nederland fors is afgenomen. De asielinstroom bestaat momenteel grotendeels uit nareizigers die niet of korter gebruikmaken van opvang tijdens het doorlopen van de asielprocedure. Daarnaast is de uitstroom van vergunninghouders naar gemeenten toegenomen. Ook moeten veel vreemdelingen weer vertrekken omdat zij geen recht hebben op een vergunning. Het COA heeft de locatiekeuze gebaseerd op uitgangspunten die met betrokken samenwerkingspartners zijn opgesteld. Een evenredige spreiding van locaties over het land is van belang om het asielproces goed te laten verlopen. Spreiding bevordert ook de integratie. Daarnaast is flexibiliteit van belang om de opvangcapaciteit in tijden van hogere instroom snel op en af te kunnen schalen. Andere uitgangspunten zijn kwaliteit, duurzaamheid en financiën. Het sluiten van locaties heeft veel impact in gemeenten waar in de afgelopen jaren goede opvang tot stand is gebracht. Wij trekken niet zomaar de deur achter ons dicht, want we hebben elkaar opnieuw hard nodig als het aantal asielzoekers onverwacht weer toeneemt.”

Lees hier het bericht Opvangcapaciteit COA voor eind 2017 naar 31.000 plaatsen.