Tekst Heleen Grimmius
Foto Inge van Mill

In de hoge toren van het WTC-gebouw in Amsterdam-Zuid, zou je bijna aan het Expatcenter voorbij lopen. Maar eenmaal binnen, blijkt de ruimte verrassend groter dan de buitenkant doet vermoeden. IND-medewerker Anno Alkema: “Eén plek waar je zowel je huisvesting als je verblijfsvergunning kunt regelen: dat is het idee achter het Expatcenter.”

Het is een drukke ochtend in het Expatcenter. Snel drinkt Alkema zijn koffie op, terwijl het Braziliaanse koppel met wie hij een afspraak heeft al binnen komt lopen. “Welcome”, groet Alkema het jonge stel. “When did you arrive in the Netherlands?” “Yesterday”, is het antwoord. Alkema bekijkt de paspoorten van de twee. Alles is in orde en de verblijfsvergunningen liggen al klaar. Even daarvoor zijn ze bij de buurman van het loket Burgerzaken van de gemeente Amsterdam geweest, dat eveneens in het Expatcenter zit. Hun inschrijving in de gemeente is daarmee een feit. Alkema: “Deze meneer komt in Nederland als kennismigrant. Met zijn bezoek aan het Expatcenter regelt hij in een keer zijn verblijfsvergunning, inschrijving in de gemeente en zijn BSN. Als hij hier de deur uitgaat, kan hij bij het naastgelegen bankfiliaal een bankrekening openen en dezelfde dag nog starten met werken.” 

Aan het loket

Speciale service

Het is precies het concept achter het Expatenter, legt Alkema uit. “We zitten hier als IND samen met collega’s van de afdelingen Burgerzaken en Economische zaken van de gemeente Amsterdam, en met ‘I Amsterdam’, die nieuwkomers kunnen helpen met allerlei voorzieningen en activiteiten in Amsterdam.” Toch kan niet iedere migrant terecht in het Expatcenter. “Wij bieden deze service speciaal voor kennismigranten, wetenschappelijk onderzoekers en hun familieleden”, vertelt Alkema. “Omdat deze klanten allemaal goed Engels spreken, werken er hier vier medewerkers die van oorsprong Engels als moedertaal hebben. Dat komt vooral van pas bij complexere vragen, zoals we die nu veel zien over de Brexit.”

Portret Anno

Brexit

Want dat dat onderwerp leeft bij de klanten van het Expatcenter, ondervinden Alkema en zijn collega’s dagelijks. “We merken dat veel Britten zich nu zorgen maken over wat de Brexit betekent voor hun verblijfsrecht in Nederland, sommigen wonen al hun halve leven hier. In die gevallen vertellen wij mensen dat ze een aanvraag voor naturalisatie kunnen indienen.” Vaak probeert Alkema bezorgde Britten gerust te stellen, maar dat lukt niet altijd: “Ik heb hier hele grote, stoere mannen zien bibberen als kinderen.”

Gesprek

Machteloos

Er schuift een blonde Amerikaanse dame aan het bureau van Alkema. Een vaste klant, weet hij. Maar nu heeft ze een probleem. Haar verblijfsvergunning als kennismigrant verloopt over drie maanden, maar haar arbeidscontract wordt niet verlengd. Kan ze nu wel in Nederland blijven? Alkema duikt in haar dossier. Samen lopen ze de diverse mogelijkheden na, maar geen van de opties blijkt te passen. Is er een kans dat haar contract toch nog kan worden verlengd, vraagt Alkema. Heeft ze zich al georiënteerd op ander werk? Ongerust, maar met een lijst van mogelijke werkgevers verlaat de Amerikaanse het Expatcenter. Alkema kijkt haar peinzend na. “Ik heb heel leuk werk, maar in dit soort zaken sta je machteloos. Ik hoop dat ze gauw een andere baan vindt.”