Tekst Sandra van Egmond
Foto Inge van Mill

In de Utrechtse wijk Overvecht wonen asielzoekers en jongeren onder hetzelfde dak. Met ‘Plan Einstein’ stimuleert de gemeente integratie vanaf dag één.

In de hippe, gezamenlijke huiskamer koken elke zondag jongeren en asielzoekers. De ene week maken de Hollanders hutspot, de andere week koken asielzoekers een internationaal gerecht. Mee-eten aan een van de vier picknicktafels kan op inschrijving. Na de maaltijd blijven de bewoners vaak hangen om te kletsen, kaarten of karaoken. De ‘incubator space’ noemen de jongeren het, de broedplaats. Op de muur staat: Plan Einstein - Gezelligheid in Overvecht. Marloes van de Ven is één van de sfeermakers.

Jongeren organiseren activiteiten

Marloes (20), eerstejaarsstudent Social Work, kreeg oktober vorig jaar de sleutel van haar studio. Ze had een motivatiebrief naar jongerenhuisvester Socius gestuurd en werd geselecteerd voor Plan Einstein. “Ik wil een goede buur zijn. Eind januari organiseerden we een nieuwjaarslunch voor statushouders en andere buurtbewoners. Sinds 1 maart wonen de eerste asielzoekers hier. Mijn medebewoners en ik nodigen ze vaak uit om leuke dingen te doen. Bowlen, voetbal kijken in de gezamenlijke huiskamer, Nederlandse liedjes zingen bij theatergezelschap Stut, waar ik lid van ben. Ik betrek ze bij mijn leven, zodat zij zien wat er in Nederland te doen is.” Libanees Steven Moussa is één van hen.

Eten aan tafel

Asielzoekers hebben vanaf dag één veel te doen

Steven (31) woont sinds 1 maart een paar gangen en deuren verderop, in een kamer die hij deelt met drie andere vluchtelingen. Hij werkte in Libanon als freelance ‘digitaal printer’ en vroeg in februari asiel aan in Nederland. Door Plan Einstein heeft hij vanaf dag één veel te doen. “Ik werd in de eerste week door de Nederlandse jongeren gevraagd om mee te eten en om mee naar het theater te gaan. Ook had ik meteen in de eerste week een gesprek met iemand van VluchtelingenWerk over mijn toekomst. Ik volg in de opvang Nederlandse les en startte in april met de cursus Internationaal Ondernemerschap.” Locatiemanager Peter Zwaan van het COA is heel blij met al die activiteiten.

Verbouwing

In het kantoorgebouw van Plan Einstein wonen op dit moment dertig asielzoekers en veertig jongeren. Als de verbouwing van het kantoorpand klaar is, komen er naast de jongeren 400 asielzoekers te wonen.

Schoonmaken

Meteen beginnen met integratie en participatie

“Doordat de jongeren hiernaast wonen, maken bewoners op een natuurlijke manier contact met Nederlanders”, zegt Zwaan. “En het is mooi dat een jongen als Steven niet hoeft te wachten tot hij vergunninghouder is. Hij kan in de opvang meteen beginnen met integratie en participatie. Asielzoekers kunnen hier cursussen volgen, die ook nuttig zijn als ze terug moeten naar hun eigen land. Na de cursus Internationaal Ondernemerschap kunnen de cursisten bemiddeling krijgen van de Social Impact Factory voor kennismaking bij bedrijven.

Natuurlijk zijn er bewoners die de hele dag op hun kamer zitten te piekeren over het verleden. Die geven wij gerichte begeleiding en zodra ze er aan toe zijn, stimuleren we ze mee te doen.” Het COA ondersteunt ook de jongeren bij de omgang met de asielzoekers.

Dansen

Het COA werkt samen met de buren

“De jongeren kunnen elke dag bij ons terecht met vragen over bewoners,” zegt de locatiemanager. “Er komt een dag dat iemand met wie ze gezellig hebben gebowld, in het vliegtuig zit naar zijn eigen land. Ook daar kunnen ze met ons over praten.” Zwaan is benieuwd hoe Plan Einstein werkt als de verbouwing van het kantoorgebouw klaar is en hier 400 asielzoekers wonen. “Er verblijven straks ook gezinnen, die hebben behoefte aan andere activiteiten met buurtbewoners. Daarom leggen we contact met wijkcentrum De Dreef om de hoek. Het COA gaat hier eind 2018 weg. Ik hoop dat er dan door de opvanglocatie meer verbinding is ontstaan in de wijk.”

Plan Einstein is voor iedereen in Overvecht

Wethouder Kees Diepeveen van de gemeente Utrecht benadrukt dat Plan Einstein een initiatief is voor iedereen in Overvecht. “De jongeren die er wonen, organiseren activiteiten voor en met asielzoekers, maar zeker ook voor wijkbewoners. Ook de cursussen in het pand zijn voor asielzoekers en wijkbewoners, zodat iedereen kan werken aan zijn toekomst. Plan Einstein is samen leven, samen leren. Ik wil dat wijkbewoners de locatie bezoeken omdat daar voor hen iets te doen is. Zo krijgt de asielopvang betekenis voor de wijk.” Lees alles over dit initiatief op Planeinstein.nl.