Tekst Sandra van Egmond
Foto Kick Smeets

De Jemenitische arts Haifaa Harun (33) zag azc Heerlen door het coronavirus veranderen in een stille plek. Tot haar grote frustratie kan zij haar beroep tijdens deze wereldwijde crisis niet uitoefenen. Wel helpt ze het COA met het voorlichten van asielzoekers.

“Het is nu zo stil in het azc”, vertelt ze. “Nergens zie je groepjes mensen die gezellig met elkaar staan te kletsen. Iedereen zit op zijn kamer. Toen het coronavirus uitbrak, namen mijn medebewoners het niet meteen serieus. Maar dat veranderde dag na dag. Het COA stopte met alle begeleidingsprogramma’s en gesprekken. De infobalie in het azc ging dicht. De mensen houden nu anderhalve meter afstand en gaan alleen voor noodzakelijk dingen de deur uit. COA-medewerkers kunnen ze via de mail of de telefoon bereiken. En als het echt nodig is, maken ze een afspraak.”

Mondkapjes

“Als arts help ik het COA met het voorlichten van asielzoekers over het coronavirus. Het COA plaatste op mijn advies voorlichtingsfilmpjes van de World Health Organization op MyCOA, de website voor asielzoekers. Ook heb ik alle oude mensen en andere kwetsbare groepen in het azc bezocht. Ik gaf ze een zelfgemaakt mondkapje en legde uit hoe je die gebruikt en steriliseert. Vertelde dat het belangrijk is om je handen te wassen, je gezicht niet aan te raken en anderhalve meter afstand te houden. Ook besprak ik met ze of het verstandig is om naar buiten te gaan of niet.”

Harun
Harun

Oorlog

“Ik heb in Jemen Geneeskunde gestudeerd. Vanaf mijn vierde jaar ging ik aan de slag in nationale en internationale niet-gouvernementele organisaties en werkte ik tegelijkertijd als huisarts in verschillende gezondheidscentra. Ik hield mij vooral bezig met publieke gezondheidsthema’s zoals borstkanker, en andere gezondheidsissues zoals anticonceptiemethoden, kindhuwelijken en soa’s. Toen in 2015 de oorlog uitbrak, richtte ik mij in humanitaire programma’s meer op voedselveiligheid, gezondheid en WASH (Water, Sanitatie en Hygiëne - red.). De laatste vijf maanden in Jemen werkte ik in een gezondheidsproject van UNHCR voor vluchtelingen.”

Master

“In Jemen was het door de oorlog onmogelijk om door te studeren. Daarom ging ik in 2018 naar Nederland voor een master Publieke Gezondheid aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Toen ik klaar was met mijn studie kon ik niet terug. Ik vroeg asiel aan in Nederland en woon sinds september 2019 in azc Heerlen. De eerste maand dacht ik daar vaak aan de vluchtelingen in Jemen. Hoe zij zich voelden, ver weg van familie en vrienden. Nu ben ik zelf een vluchteling. Maar ik ben veilig en kan hier een nieuwe toekomst opbouwen. Mijn vrienden beschrijven me altijd als een sterke, ambitieuze vrouw die anderen wil helpen. Ik mag mijn beroep nog niet uitoefenen, maar kan hier wel andere asielzoekers helpen.” 

Harun

Borstkanker

“Voordat het coronavirus uitbrak, hielp ik in het azc met het vertalen van gesprekken tussen COA-medewerkers en bewoners. En in oktober, de internationale borstkankermaand, gaf ik voorlichting over borstkanker aan vrouwen in azc Heerlen en azc Echt. Ik legde uit hoe ze zelfonderzoek kunnen doen om borstkanker in een vroeg stadium te ontdekken. Ook heb ik het met het COA, GZA en de GGD gehad over andere gezondheidsthema’s waar ik bewoners over kan voorlichten. Denk aan anticonceptie, soa’s en psychische problemen. Maar die plannen gaan door het coronavirus voorlopig niet door.”

Wachten

“Het moeilijkste vind ik dat door corona alles stil ligt. Ik wil zo snel mogelijk aan het werk, juist in deze tijd. De diploma’s heb ik, maar ik weet nog niet of ik in Nederland mag blijven. De asielprocedure en de gehoren met de IND zijn stopgezet. Ook de lessen Nederlands in het azc gaan nu niet door. Het is een tijd van veel wachten. Zorgorganisaties zoeken vanwege het coronavirus extra medewerkers en vrijwilligers met een medische achtergrond. Ik heb gesolliciteerd, maar nog niets gehoord. Dat is behoorlijk frustrerend. Als arts ben ik gewend om in crisissituaties te werken. Ik hoop dat ze me snel bellen.”

Harun

Zorgprofessionals

De zorgsector kan tijdens de coronacrisis alle hulp gebruiken. Daarom inventariseerde het COA of er zorgprofessionals in onze azc’s wonen die inzetbaar zijn. Uit de vele enthousiaste reacties kwamen 37 geschikte kandidaten naar voren. Het COA meldt de zorgprofessionals aan bij extrahandenvoordezorg.nl. Lees meer: Beschikbaar voor de zorg.

Het COA geeft in deze tijd prioriteit aan de gezondheid en veiligheid van bewoners, medewerkers en partners op locatie. Lees meer over de coronamaatregelen in de azc’s

Harun