Tekst Sofie Smets
Foto Gemeente Zwolle

De spreidingswet is van kracht en zorgt geleidelijk voor betere spreiding van opvanglocaties voor asielzoekers over het land. Steeds meer gemeenten leveren hun bijdrage en er zijn ook nog veel locaties in ontwikkeling. Hoe gaat het in Zwolle? Wethouder Anja Roelfs (GroenLinks), verantwoordelijk voor de portefeuille vluchtelingen, vertelt hoe de gemeente hiermee omgaat. ‘Wij zijn als gemeente niet doof voor de zorgen en signalen’.

Volgens de verdeelbesluiten van de spreidingswet moet Zwolle 648 opvangplekken realiseren. ‘Op dit moment vangen we zo’n 350 statushouders en asielzoekers op. We hebben een regionale opvanglocatie aan de Meeuwenlaan, waar ongeveer 300 mensen terechtkunnen. Hier verblijven onder andere bewoners met een status, die op een woning wachten. Daarnaast zijn er kleinschalige locaties, ook voor alleenstaande minderjarige vluchtelingen. Maar een groot deel daarvan is tijdelijk.’ Een belangrijke stap voor Zwolle is de komst van een nieuw asielzoekerscentrum (azc) in de wijk Stadshagen. ‘In buurt De Tippe komt in 2027 een permanente opvanglocatie voor 400 mensen.’ zegt Roelfs. ‘Negen van de tien fracties in de gemeenteraad stemden in met het voorstel om hier een azc te realiseren. Dat zegt veel over de brede steun.’

Betrokkenheid

Het besluit leidde tot stevige discussies en demonstraties. Zowel voor- als tegenstanders lieten hun stem horen bij het Provinciehuis. Tegenstanders kregen steun van PVV-leider Geert Wilders, die naar Zwolle kwam om hen toe te spreken. Voorstanders voerden op hun beurt actie met spandoeken met teksten als ‘Geef haat geen kans’. Roelfs: ‘Wij zijn als gemeente niet doof voor de zorgen en signalen. En we vinden - en willen - ook dat we daar iets mee moeten doen. Zo hielden we voor de zomer inloopbijeenkomsten, waar ruim 600 uitnodigingen voor werden verstuurd, naar bijvoorbeeld omwonenden, stakeholders en mensen die bij het station in de buurt wonen. In september waren er nog eens drie bewonersavonden voor alle geïnteresseerden en er is een klankbordgroep ingesteld die al actief is. We willen bewoners niet alleen informeren, maar ook echt betrekken bij de inrichting van de locatie. We stellen hier dan vragen als ‘waar moeten we rekening mee houden?’ of ‘wat zijn jullie ideeën?’.’

Ondertussen is de gemeente op zoek naar andere geschikte locaties. ‘Dat is noodzakelijk, omdat de huidige opvanglocaties vaak een tijdelijk karakter hebben’, aldus Roelfs. ‘Zodra er een locatie is aangewezen en een besluit is genomen, willen we toewerken naar een structurele, duurzame en humane opvang.’

De opvangopgave raakt niet alleen Zwolle in de provincie. De wethouder benadrukt dat samenwerking in de regio cruciaal is. ‘We moeten dit echt samen doen. Op dit moment zie ik de invloed van ontwikkelingen in Den Haag en elders in het land op onze regio. Sommige buurgemeenten hebben pas op de plaats gemaakt, omdat ze weinig draagvlak meer voelen in de samenleving. Gelukkig zijn er ook buurgemeenten die juist voortvarend verder gaan en hun gehele taakstelling vervullen.’

Sociale stad

Tot slot wil Roelfs de discussie terugbrengen naar de kern en benadrukt ze het belang van ontmoeting. ‘De ervaring leert: als buren elkaar leren kennen, verdwijnen veel zorgen. Dat zag je ook tijdens recente informatieavonden: er was kritiek, maar ook veel bereidheid om mee te denken. Uiteindelijk gaat het om verbinding. We hebben het vaak over cijfers, aantallen en verplichtingen. Maar uiteindelijk gaat het om mensen. Mensen die bescherming nodig hebben. Als gemeente hebben we de plicht om daar een humane oplossing voor te vinden. Dat doen we niet alleen omdat het moet, maar omdat we geloven dat het hoort bij een sociale stad als Zwolle.’

Lees alle interviews met regionale bestuurders over de spreidingswet op de site van het COA.

Aanmelden VreemdelingenVisie

Wil je de VreemdelingenVisie voortaan in je mailbox ontvangen? Meld je dan aan bij de redactie en je krijgt een bericht als er een nieuwe editie van VreemdelingenVisie is gepubliceerd.